Moet je een boete betalen als je woning leegstaat?

Een verkrotte of leegstaande woning is geen fraai gezicht. Denk aan lekkende dakgoten, scheefgezakte bakstenen en een algemene sfeer van verval. Het is iets waar niemand vrolijk van wordt. Om deze verloedering tegen te gaan en eigenaren te stimuleren actie te ondernemen, heeft de overheid regels en boetes ingevoerd. Maar hoe werkt dat precies? Wanneer krijg je een boete en hoeveel moet je betalen?

In Vlaanderen zijn de gemeenten verantwoordelijk voor het opsporen en registreren van leegstaande panden. Een woning wordt als ‘leegstaand’ bestempeld als ze minstens 12 maanden niet bewoond of gebruikt is. Daarna komt ze in het leegstandsregister van de stad. De bijbehorende leegstandsbelasting kan flink oplopen.

De hoogte van deze belasting is afhankelijk van de grootte van de woning en het aantal jaren dat ze leegstaat. In Antwerpen betaal je bijvoorbeeld na één jaar al minstens €2.800. In Gent kan een grote woning na vier jaar maar liefst €23.500 aan belastingen opleveren. Pittig!

In Brussel neemt Brussel Huisvesting de taak op zich om leegstaande woningen te identificeren. Als jouw woning wordt aangemerkt als mogelijk onbewoond, krijg je drie maanden om aan te tonen dat dit niet het geval is. Kun je dat niet? Dan volgt een boete.

Deze boete wordt berekend op basis van de breedte van de gevel en het aantal verdiepingen. Voor een woning met een gevel van vijf meter breed en twee verdiepingen betaal je bijvoorbeeld €5.000. Elk jaar dat de woning leegstaat, wordt het bedrag verhoogd. Bovendien loopt de eigenaar het risico dat het openbaar vastgoedbeheer de woning opeist om op te knappen en te verhuren voor minimaal negen jaar.

Wallonië heeft een wat andere aanpak. Gemeenten werken hier samen met distributienetbeheerders om leegstand te identificeren. Het energieverbruik dient als graadmeter: een woning wordt als leegstaand beschouwd als het verbruik lager is dan 15 m³ water per jaar of 100 kWh elektriciteit per jaar.

De boetes variëren tussen de €500 en €12.500 per woonruimte, afhankelijk van de grootte van de gevel en het aantal verdiepingen. Hoe langer je woning leegstaat, hoe hoger de kosten oplopen.

Heb je een woning in Vlaanderen die als ongeschikt en onbewoonbaar wordt beschouwd? Dan kom je mogelijk op de lijst van ‘krotten’. Na 12 maanden op deze lijst krijg je de krotbelasting, die start bij €1.250. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd én verhoogd op basis van het aantal jaren dat de woning op de lijst staat. Vrijstellingen zijn mogelijk, maar in specifieke gevallen.

In Vlaanderen kun je vrijstelling aanvragen voor leegstands- en krotbelasting in enkele uitzonderlijke situaties, zoals:

Daarnaast kun je je woning van het leegstandsregister of de krotlijst laten schrappen. Dit kan als je bewijst dat de woning weer minstens zes maanden effectief in gebruik is of als je de woning sloopt.

Je kan ze natuurlijk ook altijd verkopen. Wij kunnen u daarin begeleiden met ons team van experten staan wij dagelijks voor u klaar!